– Ωπ! Τι κάνεις ρε φίλε, χαθήκαμε!
– Τι να κάνω; Στο τρέξιμο, όπως τα ξέρεις!
– Κανονίστε να πιούμε κανέναν καφέ ρε συ, σε πεθύμησα!
– Θα φροντίσω να ξεκλέψω λίγο χρόνο μέσα στην ερχόμενη εβδομάδα και θα σου στείλω!
Αλήθεια, πόσο οικείος σας φαίνεται ο παραπάνω διάλογος; Θα μπορούσατε να ήσασταν εσείς ο/η φίλος/η που είναι συνέχεια στο τρέξιμο και χρειάζεται να «ξεκλέψει» λίγο χρόνο για να κάνει τα πράγματα που απολαμβάνει και τον γεμίζουν; Και αν ναι, από ποιον θα «κλέψουμε» το χρόνο; Δεν μας ανήκει η ζωή μας; Δεν είναι δική μας απόφαση το διαρκές τρέξιμο;
Και τελικά, μήπως υπάρχουν φορές που έχουμε ανάγκη να μας αποσυνδέσουμε για λίγο από τις υποχρεώσεις, να μας βγάλουμε από την πρίζα της παραγωγικότητας και να συνδεθούμε με τις επιθυμίες μας;
Όταν έχουμε μια καθημερινότητα γεμάτη από τα τόσα «πρέπει», τι γίνεται με τα «θέλω» μας;
Από την εμπειρία μου στο ιδιωτικό μου γραφείο, αντιλαμβάνομαι πως οι γρήγοροι ρυθμοί έχουν γίνει πλέον συνήθειά μας. Πολλοί μάλιστα δυσκολευόμαστε να αναγνωρίσουμε το δικαίωμα μας στις απολαύσεις, σε αντίθεση με τις υποχρεώσεις μας. Εκεί, όσες και να φέρουμε εις πέρας σε μια μέρα, πάλι θα νιώθουμε ενοχικά.
«Θα μπορούσα και καλύτερα» είναι μια φράση που ακούω πολύ συχνά μέσα στις συνεδρίες. Μια καθημερινότητα γεμάτη απαιτήσεις από εμάς, και εμείς στον αυτόματο πιλότο, λειτουργώντας χωρίς ενσυνειδητότητα, σαν να μην είμαστε παρόν στην ίδια μας τη ζωή.
Και αν βγει το πλάνο εργασιών μας και πετύχουμε τους στόχους που προσπαθούσαμε για καιρό, αφιερώνουμε λίγο χρόνο στο να αναγνωρίσουμε, ότι τα έχουμε καταφέρει; Υπάρχει περιθώριο να το γιορτάσουμε και να μας επιβραβεύσουμε γι’ αυτό;
Τόσο έχουμε εθιστεί σε αυτούς τους εντατικούς ρυθμούς ζωής (και στις ορμόνες που παράγονται από το συνεχές στρες μέσα στο οποίο ζούμε), που σε μια πιθανή παύση και χαλάρωση μας, ενδέχεται να βιώσουμε συναισθήματα που ομοιάζουν της κατάθλιψης.
Ταυτόχρονα παρατηρώ συχνά οι παύσεις να βιώνονται ενοχικά. Και σας ρωτώ: αξίζουμε μόνο όταν τρέχουμε;
Σύμφωνα με τον Byung-Chul Han (Νοτιο- Κορεάτη καθηγητή φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου) η κοινωνία στην οποία ζούμε, είναι μια κοινωνία της επίδοσης και κατ’ επέκταση κοινωνία της κόπωσης, γεμάτη από υποκείμενα του καθήκοντος. Μάλιστα όλο αυτό συμβαίνει τόσο υπόγεια/ασυνείδητα, που δεν «τρέχουμε» γιατί πρέπει, γιατί κάποιος μας το επιβάλλει, αλλά κυρίως γιατί θεωρούμε ότι μπορούμε και έτσι επιβεβαιώνουμε ότι αξίζουμε.
Ξέρετε κάτι; Δεν μας αδικώ καθόλου! Αυτό είναι το προφίλ ανθρώπου, που και εμείς οι ίδιοι θαυμάζουμε και επιβραβεύουμε στους άλλους! Ακούω συχνά κόσμο να λέει:
Μπράβο σου που τα προλαβαίνεις όλα!
Και από μέσα μου, σχεδόν πάντα αναρωτιέμαι: Ναι, αλλά με τι κόστος προσωπικό συμβαίνει αυτό; Μήπως κάπου εκεί στο κυνήγι της εξέλιξης μας, ξεχάσαμε τη σωματική, ψυχική και πνευματική αυτοφροντίδα μας; Οι περισσότεροι ζούμε καθημερινά μια ζωή από την οποία θέλουμε να δραπετεύσουμε.
Ζούμε μέσα σε μια αναβολή των «θέλω» μας, περιμένοντας το Σαββατοκύριακο, το τριήμερο, τις διακοπές για ξεκούραση. Και έρχεται και η στιγμή που όλα αυτά απλώς δεν αρκούν.
Και τότε ακούω το «παρήγορο»: Τι περιμένεις; Θα ξεκουραστούμε μια και καλή στην άλλη ζωή!
Και το ζήτημα της παύσης, δεν αφορά μόνο την ενήλικη ζωή! Όσοι έχετε παιδιά στο περιβάλλον σας, θα γνωρίζετε πόσο ασφυκτικά γεμάτο μπορεί να είναι συχνά και το δικό τους πρόγραμμα.
Σχολείο, φροντιστήριο, δραστηριότητες… Όταν κάποιος γονέας μου μεταφέρει την ανησυχία του, μήπως το παιδί του έχει διάσπαση προσοχής, συνήθως τον ρωτάω: ποια ήταν η τελευταία φορά που το παιδί σας αφέθηκε στο να βαρεθεί και να περάσει χρόνο μη κάνοντας κάτι παραγωγικό; Χρειάζεται και ο εγκέφαλος μας λίγη ξεκούραση που και που. Και το ενδιαφέρον είναι ότι τότε καθίσταται και πιο δημιουργικός!
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας μας προειδοποιεί! Αν το ζητούμενο είναι η ευεξία μας, τότε θα χρειαστεί να την αναζητήσουμε στην καθημερινή ισορροπία τριών ειδών δραστηριοτήτων:
α. Δραστηριότητες απόλαυσης, που θα μας χαλαρώσουν από την πίεση της ημέρας (όπως το διάβασμα ενός βιβλίου, ο χορός, το τραγούδι, ένα άθλημα, να δούμε μια ταινία ή ακόμη να κάνουμε ένα χαλαρωτικό μπάνιο και να φάμε το αγαπημένο μας φαγητό).
β. Δραστηριότητες επίτευξης, μέσα από τις οποίες θα αισθανθούμε χρήσιμοι και ικανοί (όπως δουλειές του σπιτιού και πράγματα που αφορούν στην εργασία μας).
γ. Δραστηριότητες εγγύτητας, που θα μας φέρουν σε επαφή με αγαπημένα μας πρόσωπα και θα καλύψουν τις κοινωνικές μας ανάγκες (π.χ. μια έξοδος με φίλους ή ένα τηλεφώνημα σε κάποιον συγγενή).
Κλείνοντας, εύχομαι σε όλους μας, την επόμενη φορά που θα χρειαστούμε μια παύση, να δώσουμε στον εαυτό μας το δικαίωμα να την βιώσει και να την χαρεί, χωρίς ενοχικότητα, γιατί το «απολαμβάνειν» είναι ένα κομμάτι της αυτοφροντίδας που όλοι δικαιούμαστε!
