Ευγενία Σαββίδου

Σε αντίθεση με τις παραδοσιακές μορφές θεραπείας, που χρειάζονται χρόνο για να αναλύσουν τα προβλήματα, την παθολογία και τα γεγονότα του παρελθόντος, η Εστιασμένη σε Λύσεις Ψυχοθεραπεία επικεντρώνεται στην εξεύρεση λύσεων στο σήμερα και είναι βραχείας διάρκειας. Η προσέγγιση αυτή έχει ως βασική της αρχή το σεβασμό του ατόμου ως πρόσωπο με ικανότητες, που είναι κάτι περισσότερο από τα προβλήματα του.

Ο τρόπος που βλέπω την δουλειά μου, είναι ως διευκολυντής και συν-κατασκευαστής λύσεων και όχι ως καθοδηγητής, που δείχνει τον σωστό δρόμο. Πιστεύω, πως το κάθε άτομο που ζητάει βοήθεια, έχει και τις βασικές ικανότητες να δημιουργήσει τις λύσεις και γνωρίζει τι πρέπει να κάνει γα να βελτιώσει τη ζωή του. Ο ρόλος μου είναι απλώς να τον βοηθήσω να τις ανακαλύψει, να προσδιορίσει την αλλαγή που επιθυμεί και να την ενισχύσει.

Σε κάθε πρώτη συνεδρία αφήνω τον άνθρωπο που έχω απέναντι μου να μου εξιστορήσει, τι τον έχει φέρει στο γραφείο μου. Ακούω με προσοχή κάθε δυσκολία και πρόβλημα του, κάθε παράπονο που έχει από τους γύρω του και τον εαυτό του. Στο τέλος κάνω πάνω κάτω τις εξής ερωτήσεις!

• Και πως τα έχεις καταφέρει ως τώρα;
• Ποια είναι τα δυνατά στοιχεία του χαρακτήρα σου;
• Τι αγαπάς σε εσένα και για ποια πράγματα είσαι περήφανος;

Ο άνθρωπος απέναντι μου δεν είναι α-σθενής!!! Είχε ήδη το σθένος να με πάρει τηλέφωνο και να κλείσει ραντεβού για ψυχοθεραπεία. Για να τον βοηθήσω όμως, πρέπει πρώτα να τον γνωρίσω και να πιστέψω σε αυτόν. Να δω στο πρόσωπο του έναν άνθρωπο με δυνατότητες και όχι απλά έναν άνθρωπο με προβλήματα. Να δω μέσα του τον ξεχασμένο ήρωα και πρωταγωνιστή της ιστορίας του.

Ως Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια έχω μάθει να αντιμετωπίζω τις όποιες δυσκολίες προκύπτουν σε έναν άνθρωπο, ως κομμάτι και αποτέλεσμα του συστήματος/συστημάτων στα οποία ανήκει. Οι κρίσεις απενοχοποιούνται, αφού αντιμετωπίζονται ως ευκαιρίες για ανανέωση και θετική αλλαγή και ο άνθρωπος που ζητάει βοήθεια, βγαίνει από το ρόλο του «προβληματικού».

Για παράδειγμα, ένας άνθρωπος με άγχος, δεν είναι για μένα ένας απλά αγχώδης άνθρωπος, αλλά το άγχος του προκύπτει μέσα από τις σημαντικές του σχέσεις, τον τρόπο που αλληλεπιδρά με αυτές και το ευρύτερο περιβάλλον του. Με άλλα λόγια επιλέγω να εστιάζω στο σχετίζεσθαι και να αναλύω το κάθε τι μέσα από το πρίσμα των σχέσεων (οικογενειακών, φιλικών, συντροφικών, επαγγελματικών κ.α).

Κάποιες φορές, ανάλογα και το αίτημα του θεραπευόμενου, φτάνουμε να αναλύουμε το οικογενειακό μοντέλο στο οποίο μεγάλωσε και το πώς αυτό τον επηρεάζει σε διάφορες εκφάνσεις της ζωής του ως και σήμερα.

Συνήθως δουλεύω με ατομικά ραντεβού. Μπορεί ωστόσο να κάνω συνεδρίες ζεύγους, γονέων ή και οικογένειας. Όπως μου αρέσει να λέω, όταν τα ζητήματα αφορούν ένα σύνολο σχέσεων (π.χ. οικογενειακά θέματα), χρειάζομαι ιδανικά όλους τους εμπλεκόμενους, αλλά δουλεύω με όποιον έχω διαθέσιμο απέναντι μου. Ωστόσο γνωρίζω καλά, πως όταν ένα μέλος αρχίζει να δυναμώνει και να πραγματοποιεί αλλαγές στον τρόπο που σχετίζεται, αυτές οι αλλαγές θα μεταφερθούν αργά ή γρήγορα και στα υπόλοιπα μέλη του συστήματος όπου ανήκει.

Τι συμβαίνει, όταν πλέον έχουμε εξασφαλίσει την ψυχική μας υγεία; Αρκεί η απουσία ψυχοπαθολογίας, άγχους και κατάθλιψης, για να πούμε ότι έχουμε μια γεμάτη ζωή, όπως την επιθυμούμε;

Κάπου εκεί έρχεται ο επιστημονικός κλάδος της Θετικής Ψυχολογίας και αναζητά τα βασικά συστατικά από τα οποία αποτελείται το «ευ ζειν», καθώς και το πώς μπορούμε να τα αναπτύξουμε για να το αποκτήσουμε.

Όταν το αίτημα μιας συνεδρίας είναι το «ευ ζειν», αναζητούμε ταυτόχρονα:

• το νόημα της ζωής,
• την ικανότητα του «απολαμβάνειν»,
• την αυτό-φροντίδα και την αυτό-συμπόνια,
• την ευγνωμοσύνη,
• τη συγχώρεση,
• την ελπίδα και
• την αύξηση της ψυχικής ανθεκτικότητας.

Το σημαντικότερο που χρειάζεται να συγκρατήσετε σχετικά με τα παραπάνω, είναι πως δεν είναι εγγενή στοιχεία του χαρακτήρα, που είτε τα έχεις , είτε όχι. Αντιθέτως όλα μπορούν να δουλευτούν και να βελτιωθούν μέσα από ασκήσεις και τεχνικές.

Η ψυχοθεραπεία απευθύνεται σε άτομα που βιώνουν κάποιον ψυχικό πόνο και νιώθουν πως δεν έχουν την δύναμη να κάνουν τις απαραίτητες αλλαγές στη ζωή τους. Θα μπορούσαμε να πούμε, πως βρίσκονται μέσα σε μια «τρύπα» και προσπαθούν να βγουν στην «επιφάνεια».

Το life coaching από την άλλη, αφορά ψυχικά υγιή άτομα, τα οποία αναζητούν μια καθοδήγηση στο να ξεκαθαρίσουν τους στόχους τους και να φτιάξουν ένα πλάνο για να τους πετύχουν. Έχοντας εξασφαλίσει δηλαδή την «επιφάνεια», θέτουν ως αίτημα τους την διερεύνηση του καλύτερου δρόμου προς την κορυφή του βουνού και τη συγκέντρωση των εφοδίων που θα χρειαστούν για το ταξίδι τους.

Στη διάρκεια των συνεδριών μου με έναν θεραπευόμενο, συχνά κινούμαστε ανάμεσα στα δύο, χωρίς να υπάρχει διακριτός διαχωρισμός του πότε σταματά το ένα και αρχίζει το άλλο.